saiede

۹۴ نقل قول
از ۱۱ رمان و ۶ نویسنده
گفت: «وینس لومباردی‌یه حرف جالبی گفته که من خیلی دوست دارم.»
گفتم: «برد و بخت مهم نیست. چه‌جور بازی‌کردنت مهمه.»
مربی گفت: «نه. من اون یکیو دوست دارم. اینم بهت بگم که منظور لومباردی این نبوده. معلومه که بردن بهتر از باختنه.»
دوتایی‌مان خندیدیم.
مربی گفت: «آره، از این یکی بیش‌تر خوشم می‌آد که می‌گه: ارزش زندگی هر آدمی ارتباط مستقیم داره با تعهدش برای رسیدن به حد عالی؛ زمینه‌ی فعالیتش هر چی می‌خواد باشه.»
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
وارد رختکن که شدم داشتم پس می‌افتادم. خوردم به یکی از کمدها. احساس ضعف و سرگیجه می‌کردم. زدم زیر گریه و بعد به‌خاطر اشک‌هایم خجالت کشیدم.
اما مربی ما خوب بلد بود چه بگوید.
رو کرد به من اما طوری که همه طرف صحبتش باشند. گفت: «خیله خب. وقتی چیزی برای آدم مهم باشه، اشک‌شو در‌می‌آره. ولی باید ازش استفاده کنی. از اشکات استفاده کن. از درد و رنجت استفاده کن. از ترست استفاده کن. دیوونه شو، آرنولد، دیوونه شو.»
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
- ولی ما که دیگه انسان اولیه نیستیم.
- چرا، چرا، هستیم. هنوزم آدمای ناسازگار طرد می‌شن.
گفتم: «منظورت آدمایی مثل منه؟»
گوردی گفت: «و مثل من.»
گفتم: «خب، پس ما یه قبیله‌ی دو نفری‌ایم.»
یک‌دفعه احساس درونی‌ای بهم گفت گوردی را بغل کنم و یک‌دفعه احساس درونی‌ای به گوردی گفت مانعم بشود.
گفت: «احساساتی نشو!»
آره، حتی آدم‌های غیر عادی هم از بروز دادن احساسات خودشان می‌ترسند.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
گفتم: «چرا نمی‌آی دست از خیال‌بافی ورداری و به جاش برام بگی برنامه‌ی زندگیت چیه. رک و راست.»
- دلم می‌خواد برم دانشگاه استنفورد، معماری بخونم.
گفتم: «وای، چه عالی! حالا چرا معماری؟»
- چون می‌خوام چیزای خوشگل بسازم. می‌خوام تو یاد مردم بمونم.
دیگر به خاطر این رویا نمی‌توانستم مسخره‌اش کنم. این رویای من هم بود. بچه‌سرخ‌پوست‌ها قرار نیست از این‌جور رویاها داشته باشند. دخترهای سفیدپوست شهرهای کوچک هم رسم نیست رویاهای بزرگ داشته باشند.
رسم این بود که ما با محدودیت‌هایمان دلخوش باشیم. اما من و پنه‌لوپ از آن‌هایی نبودیم که دست روی دست راحت بنشینیم. نع، هر دوتا‌ی‌مان فکر پرواز داشتیم.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
چه‌طور ممکن بود که یک بچه دامبولیِ سرخ‌پوست یک تکه‌ی کوچولو از قلب پنه‌لوپ را به چنگ بیاورد؟
خب، رمز کار من چه بود؟
من سر و وضعم، حرف زدنم، رویابافی‌ام و طرز راه رفتنم با بقیه فرق داشت.
من نو بودم.
اگر بخواهید به مساله صرفا از زاویه‌ی زیست‌شناسی نگاه کنید باید بگویم من نمونه‌ی هیجان‌انگیزی بودم که به مجموعه‌ی ژن‌های ریردان اضافه شده بودم.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
من که گمان می‌کنم توی دنیا همه رقم معتاد پیدا می‌شود. ما همه رنج می‌کشیم. و همه دنبال این هستیم که درد و رنج‌مان را از بین ببریم.
پنه‌لوپ به درد خودش می‌نازد و بعد آن درد را بالا می‌آورد و سیفون را می‌کشد تا از شرش خلاص شود. پدرم درد خودش را با الکل از بین می‌برد.
بنابراین به پنه‌لوپ همان حرفی را می‌گویم که به بابام می‌گویم، هروقت که مست و غصه‌دار و ناامید از زمین و زمان است.
می‌گویم: «هی، پنه‌لوپ، ناامید نباش.»
درسته. این عاقلانه‌ترین پند دنیا نیست. راستش خیلی هم پیش پاافتاده و لوس و بی‌مزه است.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
معلم تاریخ ما، آقای شِریدَن به خیال خودش داشت به ما چیزهایی راجع به جنگ داخلی درس می‌داد. اما درس دادنش آن‌قدر یک‌نواخت و کسل‌کننده بود که فقط بهمان یاد می‌داد چه‌طور با چشم باز بخوابیم. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
- خب، پس هر کدوم از این کتابا یه رازه. هر کتاب یه رازه و اگه هر کتابیو که تا حالا نوشته شده بخونی به این می‌مونه که یه راز عظیمو خونده باشی. جدا از این‌که چه‌قدر یاد بگیری، دائم یاد می‌گیری باز چه‌قدر چیزای دیگه‌ای هست که باید یاد بگیری. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
- پس تو همون قدر کارکاتوراتو جدی می‌گیری که کتابارو؟
گفنم: «آره، درسته. بگی نگی احساساتیه، نه؟»
گوردی گفت: «نه، اصلا. اگه کارت خوب باشه و اگه عاشقش باشی و این کارا کمک کنه تو رودخونه‌ی جهان گشت و گذار کنی، نمی‌شه گفت کارت اشتباهه.»
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
آن‌وقت بود که شستم خبردار شد. خواهرم می‌خواهد یک رمان عاشقانه را زندگی کند.
پسر، این کار دل و جگر و قوه‌ی تخیل بالا لازم داشته. راستش، قدری هم بیماری روحی. ولی به یک باره بابت او دلم شاد شد.
کمی هم ترسیدم.
راستش را بخواهید، کم نه، زیاد ترسیدم.
خواهرم می‌خواست رویایش را زندگی کند.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
چند هفته‌ی بعد را عینهو یک زامبی در ریردان می‌گشتم.
راستش نه، توصیف دقیقی نبود.
می‌خواهم بگویم اگر عین زامبی بودم پس باید ترسناک می‌شدم. بنابراین زامبی نبودم. ابدا. آخر می‌دانید کسی از کنار زامبی نمی‌تواند بی‌اعتنا بگذرد. خب پس من هیچ بودم.
صفر.
نیست.
نابود.
راستش، اگر به هرکسی که جسم و روح و مغزی داشته باشد آدم بگویید، پس من نقطه‌ی مقابل آدم بودم.
تنهاترین روزهای زندگی‌ام را می‌گذراندم.
من هر وقت تنها می‌شوم روی نوک دماغم یک جوش گنده درمی‌آید.
اگر اوضاع بهتر نمی‌شد، به زودی زود تبدیل می‌شدم به یک جوش غول‌پیکر متحرک و سخنگو.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
پسر، من همیشه تا تصمیم بگیرم چه کنم اشکم راه افتاده. خوشحال باشم یا غصه‌دار، گریه می‌کنم. عصبانی باشم گریه می‌کنم. از این‌که گریه می‌کنم، گریه می‌کنم. این ضعف است. خلاف روحیه ی جنگجویی است. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
یک عالمه وقت بعد از این‌که راودی راهش را کشید و رفت همان‌طور روی زمین بودم. احمقانه انتظار داشتم که با حرکت نکردن من زمان هم از حرکت بایستد. اما بالاخره باید از سرجایم بلند می‌شدم و آخر سر که بلند شدم دستگیرم شد که بهترین دوستم به بدترین دشمنم تبدیل شده. خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
آقای پ گفت: «اگه تو این قرارگاه بمونی، می‌کشنت. من می‌کشمت. همه‌مون می‌کشیمت. نمی‌تونی تا ابد با ما بجنگی.»
گفتم: «من با کسی جنگ ندارم»
گفت: «از همون وقتی که دنیا اومدی مشغول جنگیدن بودی. تو با اون عمل جراحی مغز جنگیدی. با اون صرع جنگیدی. با تموم مستا و معتادا جنگیدی. باز هم امید خودتو از دست ندادی. حالا هم باید امیدتو ورداری و بری به جایی که آدماش امید دارن.»
داشت کم کم دستگیرم می‌شد. او معلم ریاضی بود. من باید امیدم را با امید کسی دیگر حمع می‌زدم. باید امید را ضربدر امید می‌کردم.
گفتم: «امید کجاس؟ کی امید داره؟»
آقای پ گفت: «پسر جون، تو هرچی که از این قرارگاه غم انگیزِ غم‌انگیزِ غم‌انگیز دورتر و دورتر بشی، بیش‌تر و بیش‌تر امیدو پیدا می‌کنی.»
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
اما وقعا باحال است. از فکر خواندن کتاب‌های خواهرم کیف می‌کنم. از فکر این‌که وارد یک کتاب‌فروشی بشوم و اسمش را روی جلد یک کتاب کت و کلفت قشنگ ببینم خیلی خوشم می‌آید.
شور و حال رودخانه‌ی اسپوکن اثر مری پا به فرار.
خیلی باحال است.
گفتم: «هنوزم می‌تونه کتاب بنویسه. برای عوض کردن زندگی همیشه فرصت هست.»
این را که گفتم عُقم گرفت. هیچ هم این حرف را قبول نداشتم. آدم هیچ‌وقت فرصت عوض کردن زندگی‌اش را ندارد. تمام. گندش بگیرند.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
اما پیرمرد در سکوت و آرامش یک عالمه وقت همین‌جور کنارم نشست.
نمی‌دانستم چه کار کنم یا چه بگویم. این شد که من هم عین خودش ساکت و بی حرکت نشستم. سکوت آن‌قدر زیاد و سنگین شد که به نظرم آمد توی ایوان سه نفر نشسته‌اند.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
مدرسه‌ام و قبیله‌ام آن‌قدر فقیر و فلک‌زده بودند که من می‌بایست همان کتاب نکبتی را بخوانم که پدر و مادرم خوانده‌اند. توی دنیا غم‌انگیز‌تر از این پیدا نمی‌کنی.
بگذارید این را هم بهتان بگویم که آن کتاب هندسه زوار در رفته‌ی قدیمیِ قدیمیِ قدیمی عین یک بمب اتمی به قلبم خورد. امیدها و آرزوهایم عینهو قارچ رفتند هوا. وقتی دنیا بهت اعلام جنگ اتمی کند چه‌کار می‌کنی؟
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
او هم یک رویاپرداز قهار و مسخره است، عین من. دوست دارد وانمود کند توی قصه‌های مصور زندگی می‌کند. من که فکر می‌کنم زندگی خیالی توی کارتون‌ها از زندگی واقعی او خیلی بهتر است.
همین است که کاریکاتور می‌کشم، تا خوشحالش کنم، تا دنیاهای دیگری برایش بسازم که توی‌شان زندگی کند.
من رویاهای او را می‌کشم.
او هم فقط درباره‌ی رویاهایش با من گپ می‌زند. من هم فقط درباره‌ی رویاهایم با او گپ می‌زنم.
من از ترس‌هایم برایش می‌گویم.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
فقیر بودن چیز خیلی گندی است. این هم که آدم احساس کند یک‌جورهایی حقش است فقیر و بیچاره باشد گند است. آدم یواش یواش باورش می‌شود که به خاطر این فقیر شده که زشت و کودن است. بعد باورش می‌شود که به خاطر این زشت و کودن است که سرخ‌پوست است. و حالا که سرخ‌پوست است باید قبول کند سرنوشتش این است که فقیر باشد. دورِ زشت و باطلی است. کاریش هم نمی‌شود کرد.
نداری نه به امد قوت و قدرت می‌دهد، نه درس استقامت. نه، نداری فقط به آمد یاد می‌دهد که چه‌طور با فقر زندگی کند.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
پدر با غم‌انگیزترین نگاه ممکن همین‌طور داشت نگاهم می‌کرد. گریه می‌کرد. از قیافه‌اش درماندگی می‌بارید. .
دلم می‌خواست به خاطر درماندگی‌اش ازش متنفر باشم.
دلم می‌خواست از بابا و مامان به خاطر فقیر بودن‌مان متنفر باشم.
دلم می‌خواست به خاطر سگ بیمارمان و به خاطر هرچه بیماری توی دنیاست ازشان متنفر باشم.
چه‌طور می‌توانم از پدر و مادرم به خاطر فقیر بودن‌مان بیزار باشم؟ آخر پدر و مادرم خورشیدهای دوقلویی هستند که من بر مدارشان می‌چرخم و دنیای من بدون آن‌ها منفجر می‌شود.
این‌طور نبوده که پدر و مادرم در ناز و نعمت به دنیا آمده باشند. این‌طور نبوده که ثروت و ملک و املاک خانوادگی را سر قمار به باد داده باشند. پدر و مادرم توی خانواده‌های فقیر و بیچاره‌ای بزرگ شده بودند که خود آن‌ها هم توی خانواده‌های فقیر و بیچاره‌ای بزرگ شده بودند که خود آن‌ها هم توی خانواده‌های فقیر و بیچاره‌ای بزرگ شده بودند. همین‌طور بگیر و برو تا برسی به اولین خانواده‌ی فقیر و بیچاره.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
ولی دروغ می‌گفت. هر وقت دروغ می‌گفت وسط حرفش چشمهایش سیاه‌تر می‌شد. او سرخ‌پوست اسپوکن بود که خوب دروغ نمی‌گفت، و این معنی نداشت. ما سرخ‌پوست‌ها باید دروغگوهای ماهرتری باشیم، با توجه به این‌که وقت و بی‌وقت دروغ تحویل‌مان می‌دهند.
گفتم: «مامان، بدجوری ناخوشه، اگه پیش دامپزشک نبریمش از دست می‌ره.»
نگاه تندی به من انداخت. حالا دیگر چشم‌هایش آن‌قدر سیاه نبود. فهمیدم می‌خواهد راستش را بگوید. باور کنید، وقت‌هایی هست که آدم آخرین چیزی که می‌خواهد بشنود حقیقت است.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
اما هرقدر هم که خوب بکشم، کاریکاتورهایم هیچ‌وقت نمی‌توانند جای غذا و پول را بگیرند. کاش می‌توانستم یک کره‌ی بادام زمینی، یک ساندویچ کره مربا یا یک مشتِ پر از اسکناس بیست دلاری بکشم و با شعبده بازی به اسکناس واقعی تبدیل‌شان کنم. اما نمی‌توانم. هیچ‌کس نمی‌تواند، حتی گرسنه‌ترین جادوگر دنیا.
کاش جادوگری بلد بودم اما واقعیتش این است که من یک بچه‌ی بدبخت قرارگاهی‌ام که با خانواده ی بدبختش در قرارگاه سرخپوست‌های بدبخت اسپوکن زندگی می‌کند.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
یک بند کاریکاتور می‌کشم.
کاریکاتور پدر و مادرم؛ خواهرم و مادربزرگم؛ بهترین دوستم راودی؛ و هر کسی که توی قرارگاه هست.
می‌کشم چون کلمات خیلی بوقلمون صفت‌اند.
می‌کشم چون کلمات خیلی‌خیلی محدودند.
اگر به انگلیسی یا اسپانیایی یا چینی یا هر زبان دیگری حرف بزنید و بنویسید، فقط درصد معینی از آدم‌ها منظورتان را می‌فهمند.
اما وقتی تصویری می‌کشید، همه می‌توانند منظورتان را بفهمند. اگر کاریکاتور گلی را بکشم، هر مرد و زن و کودکی توی دنیا نگاهش می‌کند، می‌گوید: «این گُله»
پس تصویر می‌کشم چون می‌خواهم با مردم دنیا حرف بزنم. و می‌خواهم مردم دنیا به حرفم توجه کنند.
وقتی قلم توی دستم است احساس می‌کنم آدم مهمی هستم. احساس می‌کنم وقتی بزرگ شدم شاید آدم بزرگی بشوم. مثلا یک هنرمند مشهور. شاید هم یک هنرمند ثروتمند.
برای من این تنها راه ثروتمند شدن و مشهور شدن است.
یک نگاه به دنیا بیندازید. تقریبا تمام آدم‌هایی که پوست تیره دارند هنرمندند. خواننده و هنرپیشه و نویسنده و رقصنده و کارگردان و شاعرند.
پس می‌کشم چون یک جورهایی احساس می‌کنم این کار تنها راه نجات من از قرارگاه است.
خیال می‌کنم جهان مجموعه‌ای از سیلاب‌ها وسدهای شکسته است، و کاریکاتورهای من قایق‌های کوچک نجات‌اند.
خاطرات صددرصد واقعی 1 سرخ‌پوست پاره‌وقت شرمن الکسی
- در قرآن، اسم بعضی پیام‌بران آمده است؛ اسم بعضی غیر پیام‌بران هم، چه صالح و چه طالح آمده است… این صلحا عاشق حضرت باری هستند… اما حضرت حق، بعضی را خودش هم عاشق است… عاشقی خدا توفیر دارد با عاشقی ما… خدا عشاقی است که حتا دوست ندارد، اسم معشوق‌ش را کسی بداند… به او می‌گوید، رجل! همین… مرد! … همین… می‌فرماید و جاء من اقصی‌المدینه رجل یسعی، جای دیگر می‌فرماید و جاء رجل من اقصی‌المدینه یسعی، یعنی این دو تا رجل با هم فرق می‌کنند… هر دو از دور، از بیرون آبادی، دوان دوان، می‌آیند… اما اسم‌شان را حضرت حق نمی‌آورد… یکی می‌آید موسای نبی را نجات می‌دهد… قوم بنی‌السرائیل را در اصل نجات می‌دهد… دیگری هم قومی را از عذاب نجات می‌دهد… اسم‌ش چیست؟ اسم‌شان چیست؟ نمی‌دانیم… رجل است… معشوق حضرت حق است… اسم معشوق را که ار نمی‌زنند… حضرت حق، عاشق کسی اگر شد، پنهان‌ش می‌کند… کاش پیش حضرت حق، اسم نداشتیم، اما مرد بودیم… قیدار رضا امیرخانی
- به پله‌ی اول منبر اگر کسی برسد، دیگر از فیلتر هوای ماک هم پایین نمی‌آید… این توفیر منبر مسجد است با چارپایه‌ی حسینیه… سست هم باشی، منبر خودش قرص است، نگه‌ت می‌دارد؛ قرص هم باشی، چارپایه اما سست است، می‌اندازدت… رو همین حساب،‌تو کار ما، چارپایه به‌ز منبر است! قیدار رضا امیرخانی
قیدار مکث می‌کند. بعد آرام می‌گوید:
- مرگ، بیماری، گرفتاری! این سه تا را حلقه کن، آویزان کن به گوش‌ت…
ناصر آرام تکرار می‌کند:
- مرگ، بیماری، گرفتاری…
قیدار شانه‌های ناصر را می‌گیرد:
- مرگ، بیماری، گرفتاری… این سه تا دشمنی بر نمی‌دارد… صفدر را با احترام راهی کنید بیاید داخل، فاتحه بدهد و برود…
قیدار رضا امیرخانی
آقا جواب نمی‌دهد. هنوز دارد حمد و سوره می‌خواند. حمد و سوره‌اش که تمام می‌شود، پشت می‌کند به قیدار و همان‌جور که دور می‌شود، آرام می‌گوید:
- از ابن بابویه برمی‌گشتم. رفته بودم سراغ رفیق‌ت. دل‌م هوس یک مرد کرده بود. زیر آسمان، که مردی نمانده بود، رفتم سراغ زیر خاکی‌ها. درخت را دیده‌ام که خشک می‌شود، سال که می‌گذرد، چه‌گونه می‌افتد؛ قصر را دیده‌ام که قرن می‌گذرد، چه‌گونه فرو می‌ریزد؛ کوه را ندیده‌بودم که بعد عمر، چه‌گونه غبار می‌شود. از علائم قیامت در قرآن، یکی هم همین است؛ غبار شدن کوه‌ها. می‌خواستم ببینم قیدار چه‌گونه می‌افتد… از زیارت اهل قبور برمی‌گشتم، گفتم بیایم این‌جا فاتحه‌ای هم برای شما بخوانم!
قیدار رضا امیرخانی
… شهلا می‌گوید:
- ام‌روز که عقدکنان‌مان بود، هم خندیدیم، هم گریه کردیم…
قیدار می‌گوید:
- هم گریه کردیم، هم خندیدیم. هم مهمان شدیم، هم مهمان کردیم. هم به عدل زدیم سرتنگ را، هم به ظلم زدیم آهو را.
شهلا می‌خندد:
- زنده‌گی یعنی همین دیگر… ام‌روز مثل همه‌ی زنده‌گی بود… ام‌روز دیگر چه چیز کم داریم؟
قیدار چیزی نمی‌گوید و به مرگ می‌اندیشد که همیشه کسری زنده‌گی است.
قیدار رضا امیرخانی
ممکن است به فکر ایجاد یک اثرگاه تازه هم بیفتیم.
-با چه چیزهایی می‌خواهی اثرگاه‌مان را پر کنی؟
-با دست‌نوشته‌های هنرمندان بزرگ معاصر. چنین نقشه‌یی دارم. نه اثرگاه خطاطان و خوشنویسان، که جایگاهی ویژه‌ی خط و نوشته‌های دستی بزرگان هنر و فرهنگ ملی: نویسندگان، شاعران، نقاشان، موسیقیدان‌ها و…
-می‌دانم… فکر زیبایی است.
-طرحش را هم داده‌ام؛ و بعد، خیال دارم پیشنهاد راه انداختن یک دانشگاه غیر متمرکز فرش را هم بدهم. فقط برای بانوان خانه‌دار. فقط. جلسات آموزش سریع بافندگی و طراحی فرش، و بعد، دادن امکانات به تمام زنانی که دوره‌ی نخستین را با پیروزی گذرانده‌اند. امکانات، در خانه. هزاران هزار زن، در اوقات فراغت خود، آهسته آهسته قالیچه می‌بافند، و هر قالیچه‌یی که تمام می‌کنند و تحویل دانشگاه می‌دهند، در حکم چند واحد درسی‌ست که به پایان رسانده‌اند؛ و به جای آن‌که شهریه‌یی بپردازند، دستمزدی هم می‌ستانند. فکرش را بکن که چه غوغایی می‌شود! زنان تحصیل‌کرده و فرهیخته، دیگر، زمان کشی نمی‌کنند و در بطالت لحظه‌ها فرو نمی‌روند و بیکارگی آن‌ها را گرفتار سرخوردگی نمی‌کند. موطف هم نیستند که کار را در زمان معینی تمام کنند و تحویل بدهند. آن‌ها برای دریافت کارشناسی، باید، لااقل، شش قطعه قالیچه تحویل بدهند… ذز این باب، خیلی فکر کرده‌ام. فرش، مظهر صبوری ماست؛ صبوری ملتی که هرگز تسلیم نمی‌شود، و هرگز به بد، رضا نمی‌دهد. فرش، فقط زیبایی نیست، فلسفه‌ی مفاومت خاموش و چندهزارساله‌ی یک ملت است-همراه با زمزمه‌ای ملایم، که خاموشی را تعریف می‌کند.
1 عاشقانه آرام نادر ابراهیمی
تو کارِ قیدار پشیمانی راه ندارد. قیدار هیچ‌وقت پشیمان نمی‌شود… من همیشه به تصمیم اول، احترام می‌گذارم. تصمیم اولی که به ذهن‌ت می‌زند، با همه‌ی جان گرفته می‌شود. تصمیم دوم، با عقل، و تصمیم سوم با ترس… از تصمیم اول که رد شدی، باقی‌ش مزه‌ای ندارد… بگذار وعظ کنم برای تکه‌ی تن‌م. من به این وعظ، مثلِ کلامِ خودِ خدا اعتقاد دارم. فقط به یک چیز در عالم موعظه‌ات می‌کنم، تصمیم‌ِ اول را که گرفتی، باید بلند شوی و بروی زیرِ یک خم را بگیری… تنها یا با دیگران توفیر نمی‌کند. باید بلند شوی و فن بزنی… بی‌چون و چرا… بعد از فن زدن، می‌نشینی و به‌ش فکر می‌کنی و دور و برش را صاف می‌کنی… قیدار رضا امیرخانی
و بهترین حالت این است که آدم از اتفاق خوبی که قرار است بیفتد باخبر باشد درست مثل موقعی که مردم می‌دانند که قرار است در یک روز به‌خصوص خسوف اتفاق بیفتد یا کسی بداند که قرار است برای کریسمس به او میکروسکوپ هدیه بدهند. و از طرفی بدترین حالت هم این است که آدم از اتفاق بدی که قرار است بیفتد باخبر باشد درست مثل موقعی که آدم می‌داند قرار است در یک روز به‌خصوص برای پر کردن دندانش به دندانپزشکی برود یا قرار است برای تعطیلات به فرانسه برود. اما من فکر می‌کنم که از همه بدتر این حالت است که آدم نداند اتفاقی که قرار است بیفتد خوب است یا بد. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
و همه‌ی این‌ها درست مثل این بود که آدم یک بند آب ریزش بینی داشته باشد چون می‌خواستم همه چیز متوقف شود درست مثل موقعی که آدم می‌تواند سیم یک کامپیوتر را به هنگام خراب شدن دستگاه از پریز بکشد و من می‌خواستم بخوابم تا نتوانم به چیزی فکر کنم چون به تنها چیزی که در آن شرایط می‌توانستم فکر کنم این بود که همه چیز چه‌قدر زجرآور است و توی مغزم دیگر سلول خالی برای هیچ چیز پیدا نمی‌شد اما خوابم نمی‌برد و تنها می‌توانستم همان‌جایی که بودم بنشینم و کاری جز انتظار کشیدن و زجر کشیدن از دستم بر نمی‌آمد. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
و بعد وارد حومه شهر شدیم و در مسیر، کشتزارها و چراگاه‌ها و گاوها و اسب‌ها بودند و هم‌چنین یک مزرعه و یک پل و خیابان‌های کوچکی که چندین ماشین در آن در تردد بودند. و دیدن این منظره‌ها مرا به این فکر انداخت که همه‌ی واگن‌های قطار موجود در دنیا احتمالا میلیون‌ها مایل می‌شدند و همه‌ی آن‌ها در مسیرشان از مقابل جاده‌ها و خانه‌ها و رودخانه‌ها و کشتزارهای زیادی رد می‌شدند و همین دوباره مرا به این فکر انداخت که آدم‌های دنیا چند نفر هستند و همه‌ی آن‌ها خانه و سهمی از جاده‌های مختلف دارند تا ماشین‌شان را در آن‌ها برانند و حیوان خانگی و لباس دارند و همه ناهار می‌خورند و شب‌ها می‌خوابند و برای خودشان اسمی دارند و با فکر کردن به همه‌ی این‌ها سرم سوت کشید. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
و این یعنی زمان یک راز است و جسم و یا چیزی نیست و هیچ‌کس دقیقا قادر به حل معمای زمان نیست. و بنابراین گم شدن در زمان درست مثل گم شدن در یک صحرا است و تنها فرقش این است که نمی‌توان صحرای زمان را دید چون زمان یک چیز نیست. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
چون زمان مثل فضا نیست. و وقتی که آدم چیزی را در جایی جا می‌گذارد در ذهن آدم نقشه‌ای هست که به او می‌گوید آن چیز را کجا جا گذاشته. اما اگر نقشه‌ای هم نباشد آن چیز همان‌جایی که جا مانده، باقی می‌ماند چون نقشه، در حقیقت نماینده چیزهایی است که واقعا وجود دارند تا آدم راحت‌تر بتواند آن چیزها را پیدا کند. و جدول زمانی هم نقشه زمان است و تنها فرق آن با نقشه در این است که اگر آدم جدول زمانی نداشته باشد زمان مثل اشیاء سر جای خود نمی‌ماند. چون زمان فقط ارتباط میان چگونگی تغییر و تحول چیزهای مختلف است. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
چون زمان مثل فضا نیست. و وقتی که آدم چیزی را در جایی جا می‌گذارد در ذهن آدم نقشه‌ای هست که به او می‌گوید آن چیز را کجا جا گذاشته. اما اگر نقشه‌ای هم نباشد آن چیز همان‌جایی که جا مانده، باقی می‌ماند چون نقشه، در حقیقت نماینده چیزهایی است که واقعا وجود دارند تا آدم راحت‌تر بتواند آن چیزها را پیدا کند. و جدول زمانی هم نقشه زمان است و تنها فرق آن با نقشه در این است که اگر آدم جدول زمانی نداشته باشد زمان مثل اشیاء سر جای خود نمی‌ماند. چون زمان فقط ارتباط میان چگونگی تغییر و تحول چیزهای مختلف است. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
چون زمان مثل فضا نیست. و وقتی که آدم چیزی را در جایی جا می‌گذارد در ذهن آدم نقشه‌ای هست که به او می‌گوید آن چیز را کجا جا گذاشته. اما اگر نقشه‌ای هم نباشد آن چیز همان‌جایی که جا مانده، باقی می‌ماند چون نقشه، در حقیقت نماینده چیزهایی است که واقعا وجود دارند تا آدم راحت‌تر بتواند آن چیزها را پیدا کند. و جدول زمانی هم نقشه زمان است و تنها فرق آن با نقشه در این است که اگر آدم جدول زمانی نداشته باشد زمان مثل اشیاء سر جای خود نمی‌ماند. چون زمان فقط ارتباط میان چگونگی تغییر و تحول چیزهای مختلف است. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
و به همین دلیل است که من در شطرنج و ریاضیات و منطق مهارت دارم چون بیش‌تر مردم تقریبا نابینا هستند و چیزهای دور و برشان را خوب نمی‌بینند و به آن‌ها دقت نمی‌کنند و توی سرشان یک عالمه فضای خالی و بلااستفاده هست که با چیزهایی پر شده که به یکدیگر هیچ ارتباطی ندارند و احمقانه‌اند مثل: «می‌ترسم اجاق گاز رو روشن گذاشته باشم!» ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
وقتی به آسمان نگاه می‌کنی می‌دانی که داری ستارگانی را تماشا می‌کنی که صدها و هزارها سال نوری از تو دورند. و حتی بعضی از آن‌ها دیگر وجود ندارند چون خیلی طول کشیده تا نور این ستاره‌ها به ما برسد و ما الآن آن‌ها را می‌بینیم در حالی که خود این ستاره‌ها دیگر مرده‌اند و یا متلاشی شده‌اند و به کوتوله‌های قرمز تبدیل شده‌اند. و این باعث می‌شود که احساس کنی خیلی کوچکی و اگر در زندگیت مشکلاتی داشته باشی خیلی خوب است که فکر کنی این مشکلات، قابل چشم‌پوشی هستند یعنی این‌که آن‌قدر کوچک هستند که می‌توانی آن‌ها را به حساب نیاوری. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
و وقتی آدم‌ها نتوانند چیزی را ببینند فکر می‌کنند که آن چیز استثنایی است چون همیشه فکر می‌کنند نکاتی استثنایی درباره چیزهایی که دیده نمی‌شود وجود دارد مثل سمت تاریک ماه یا آن طرف یک سیاهچال فضایی یا درتاریکی شب وقتی از که خواب بلند می‌شوند و وحشت می‌کنند.
همین‌طور آدم‌ها فکر می‌کنند که مثل کامپیوتر نیستند چون احساس دارند درحالی که کامپیوترها احساس ندارند. اما احساس هم در واقع، در صفحه نمایش‌گر مغز، تصویری از آن چیزی است که قرار است فردا یا سال آینده اتفاق بیفتد یا آن‌چه که می‌توانسته به جای آن چیزی که اتفاق افتاده، اتفاق بیفتد، و اگر این تصویر شاد باشد آدم‌ها لبخند می‌زنند و اگر این تصویر غمگین باشد آن‌ها گریه می‌کنند.
ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
ولی در زندگی باید تصمیم‌های زیادی گرفت بنابراین باید از قبل دلیل این‌که چه چیزهایی را دوست داری و چه چیزهایی را دوست نداری بدانی تا راحت‌تر تصمیم‌گیری کنی وگرنه تمام وقت آدم صرف این می‌شود که از میان کارهایی که می‌تواند انجام دهد کدام را انتخاب کند. این کار مثل مواقعی است که پدر مرا به مهمانسرای برنی می‌برد. انگار توی رستوران نشسته باشی و به لیست غذاها نگاه کنی و باید غذایی را که میل داری انتخاب کنی اما نمی‌دانی کدام غذا را انتخاب کنی که از آن لذت ببری چون قبلا آن غذاها را نچشیده‌ای. به همین خاطر باید غذاهایی را از قبل به عنوان غذای مورد علاقه خود برگزینیم و دلایل آن را بدانیم تا در این‌جور مواقع آن‌ها را انتخاب کنیم و غذاهایی را هم که از آن‌ها خوش‌مان نمی‌آید بشناسیم و آن‌ها را انتخاب نکنیم تا به این ترتیب کار راحت‌تر و ساده‌تر شود. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
آقای جیونز می‌گوید من ریاضی را به این دلیل دوست دارم که کار بی‌خطری است. به نظر او من ریاضی را دوست دارم چون ریاضی یعنی مسئله حل کردن و این مسئله‌ها سخت و جالبند اما آخر سر یک جواب سرراست برای آن‌ها پیدا می‌شود. منظور او این است که ریاضیات مثل زندگی نیست چون در زندگی، آخر سر به یک جواب سرراست نمی‌رسیم. می‌دانم منظور آقای جیونز همین است چون این همین چیزی بود که گفت. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
گفت فضانورد شدن کار خیلی سختی است و من به او گفتم که این مسئله را می‌دانم. باید اول افسر نیروی هوایی بشوی و از دستورات زیادی اطاعت کنی و آماده کشتن آدم‌های دیگر باشی. اما مشکل این‌جاست که من نمی‌توانم دستور اجرا کنم و هم‌چنین بینایی 20/20 را که برای خلبانی لازم است ندارم. با این حال به آقای جیونز گفتم که آدم می‌تواند چیزهایی را بخواهد یا آرزو کند که احتمال وقوع‌شان خیلی کم است. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
اعداد اول اعدادی هستند که پس از بیرون کشیدن همه آن اعداد به دست می‌آیند و من فکر می‌کنم اعداد اول درست مثل زندگی هستند. آن‌ها خیلی منطقی هستند اما هیچ‌وقت نمی‌توانید فرمول‌شان را کشف کنید حتی اگر وقت خود را با فکر کردن به آن‌ها سپری کنید. ماجرای عجیب سگی در شب مارک هادون
"…
آیا خداوند وجود داره؟ کسی نمی‌دونه. کسی نمی‌تونه به پاسخ‌های این پرسش‌ها که هر کدام حقیقتی بزرگ‌ند نزدیک بشه اما ندانستن به همان اندازه که چیزی رو اثبات نمی‌کنه نفی هم نمی‌کنه. ما به این چیزها می‌تونیم ایمان داشته باشیم یا ایمان نداشته باشیم. همین. "
روی ماه خداوند را ببوس مصطفی مستور
نکند می‌خواهم بمیرم؟ من که هنوز خودم را به جایی آویزان نکرده‌ام. باید قبل از مرگ در چیزی چنگ بیندازم. باید قبل از مردن ناخن‌هام را در خاک فرو ببرم تا وقتی مرا به زور روی زمین می‌کشند به یادگار شیارهایی بر زمین حفر کرده باشم. باید قبل از رفتن خودم را جا بگذارم. اگر امروزچیزی از خودم باقی نگذارم چه کسی در آینده از وجود من در گذشته باخبر خواهد شد؟ اگر جای پای مرا دیگران نبینند، من دیگر نیستم. اما من نمی‌خواهم نباشم. نمی‌خواهم آمده باشم و رفته باشم و هیچ غلطی نکرده باشم. نمی‌خواهم مثل بیش‌تر آدم‌ها که می‌آیند و می‌روند و هیچ غلطی نمی‌کنند، در تاریخ بی‌خاصیت باشم. نمی‌خواهم عضو خنثای تاریخ بشریت باشم. …
و آدمی که مشهور نیست وجود ندارد. یعنی وجود دارد اما فقط برای خودش نه دیگران. و کسی که فقط برای خودش وجود داشته باشد تنهاست. و من از تنهایی می‌ترسم.
روی ماه خداوند را ببوس مصطفی مستور
حرف که می‌زنی / من از هراس طوفان / زل می‌زنم به میز / یه زیر سیگاری / به خودکار / تا باد مرا نبرد به آسمان. / لبخند که می‌زنی / من -عین هالوها- زل می‌زنم به دست‌هات / به ساعت مچی طلایی‌ات / به آستین پیراهن‌ات / تا فرونروم در زمین. / دیشب مادرم گفت تو از دیروز فرورفته‌ای / در کلمه‌ای انگار / در شین / در قاف / در نقطه‌ها. حکایت عشقی بی‌قاف بی‌شین بی‌نقطه مصطفی مستور
داشتم می‌گفتم هر گندی که توی این عالم هست زیر سر آدم‌هاست. هنوز هم به این حرف اعتقاد دارم اما این موضوع چیزی را درباره‌ی عوضی بودن این دنیا تغییر نمی‌دهد. در واقع یکی از دلایل عوضی بودن این دنیا این است که آدم‌هاش هر غلطی -واقعا و به معنای حقیقی کلمه «هر غلطی» - که خواسته‌اند کرده‌اند. شرط می‌بندم اگر غلطی هست که نکرده باشند به خاطر دل‌سوزی و شرافت و این‌جور چیزها نبوده. لابد نتوانسته‌اند بکنند. این چیزی نیست که من تازه کشفش کرده باشم. هزاران سال است که هر کس ذره‌ای شعور داشته باشد این را فهمیده. حکایت عشقی بی‌قاف بی‌شین بی‌نقطه مصطفی مستور
ارمیا چیزی نمی‌گوید. یعنی نمی‌فهمد که بگوید…
امّا نویسنده می‌گوید معماری ِ همه‌ی ازدواج‌ها همین‌گونه است. هر زنی رازی‌است. ازدواج، کشف‌ِ راز نیست، معماری ِ این راز است. برای بچّه‌مسلمان‌هایی مثل‌ِ ارمیا این معماری پیچیده‌تر است. یعنی راز پیچیده‌تر است. به دلیل چشم و گوش‌ِ بسته‌شان. اصلا سر ِ همین است که شیخ ِ صنعان عاشق ِ دختر ِ ترسا می‌شود. وگرنه کار عشق که دخلی به دین ندارد! سهل و ساده می‌رفت و عاشق ِ یک دختر ِ متدین ِ متشرع می‌شد -مثلا صبیه‌ی استادش شیخ ِ کنعان! - با مهریه‌ی چهارده سکه‌ی بهار‌ِ آزادی و یک حواله‌ی حج‌ِ عمره… چه فرقی می‌کرد؟ اما شیخ ِ صنعان نرفت سراغ ِ صبیه‌ِ شیخ ِ کنعان. او با عشق‌ش به دختر ترسا، راز را پیچیده‌تر می‌کند و این یعنی معماری پیچیده‌تر. این جوری یک راز تبدیل به دو راز می‌شود. هم زن و هم ترسا. این یعنی یک معماری ِ دوبعدی که قطعا زیباتر است از معماری یک‌بعدی. اگر نمی‌دانستید بدانید که شیرین هم اهل ِ ارمن بوده‌است. یعنی فرهاد، عاشق ِ دو راز شده بود. عاشق که نه، گرفتار. ارمیا و آرمیتا هم هم‌چه قصه‌ای دارند؛ شبیه ِ قصه‌ی نظامی، البته به شرط ِ آن که خسرو (یا خشی یا هر مایه‌دار ِ دیگری) یک‌هو نزند تو گوش ِ شیرین و ببردش! آرمیتا فقط یک زن نیست، یک زن ِ غریبه است. یعنی دو راز، زن و غریبه‌گی.
سوزی همان‌جور که موهای بیگودی پیچیده‌اش را سشوار می‌کشد، می‌گوید: من از این حرف‌ها گذشته‌ام… خیلی وقت است…
خشی می‌گوید: این‌ها همه حرف است. رازی در کار نیست. بروید توی اینترنت همه‌ی رازها را داون‌لود کنید! کسی عاشق ِ کسی نمی‌شود. عشق یک جور هوس است برای عقده‌ای‌ها. بعضی‌ها گرفتار ِ هم‌دیگر می‌شوند.
جیسن، همان جاسم ِ عرب‌زبان که در بیمارستان کار می‌کند، اضافه می‌کند: البته لایبتلی احد بالحکیم و الحکوم. خدا پای هیچ‌کسی را به دو جا باز نکند، حکیم و حکوم. یعنی به پزشک و دولت. اما در همین پرایوت هاسپیتال ِ ما در نیویورک که عمده‌ی کادر هم عرب هستند، هیچ‌کسی نگاه به مریضه‌ها نمی‌کند. ولو این که مریلین مونرو باشد مریضه. چرا؟ چون پزشک خیلی از رازهای جسمانی ِ مریض را کشف کرده است. دیگر لذتی ندارد.
نویسنده اضافه می‌کند، علم ِ طب سربسته‌گی ِ مریض را پاره می‌کند و او را لخت می‌کند. برای همین، پزشک عاشق ِ مریض‌ش نمی‌شود…
بیوتن رضا امیرخانی
اوایل کوچک بود. یعنی من این‌طور فکر می‌کردم. امّا بعد بزرگ و بزرگ‌تر شد. آن‌قدر که دیگر نمی‌شد آن را در غزلی یا قصّه‌ای یا حتّی دلی حبس کرد. حجم‌اش بزرگ‌تر از دل شد و من همیشه از چیزهایی که حجم‌شان بزرگ‌تر از دل می‌شود، می‌ترسم. از چیزهایی که برای نگاه کردن‌شان – بس که بزرگ‌اند- باید فاصله بگیرم، می‌ترسم. از وقتی فهمیده‌ام ابعاد بزرگی‌اش را نمی‌توانم با کلمات اندازه بگیرم یا در «دوستت دارم» خلاصه‌اش کنم، به شدّت ترسیده‌ام. از حقارت خودم لج‌ام گرفته است. از ناتوانی و کوچکی روح‌ام. فکر می‌کردم همیشه کوچک‌تر از من باقی خواهد ماند. فکر می‌کردم این من هستم که او را آفریده‌ام و برای همیشه آفریده‌ی من باقی خواهد ماند. امّا نماند. به سرعت بزرگ شد. از لای انگشتان من لغزید و گریخت. آن‌قدر که من مقهور آن شدم. آن‌قدر که وسعتش از مرزهای «دوست‌داشتن» فراتر رفت. آن‌قدر که دیگر از من فرمان نمی‌برد. آن‌قدر که حالا می‌خواهد مرا در خودش محو کند. اکنون من با همه‌ی توانی که برایم باقی مانده‌است می‌گویم «دوستت‌دارم» تا شاید اندکی از فشار غریبی که بر روح‌ام حس می‌کنم رها شوم. تا گوی داغ را، برای لحظه‌ای هم که شده، بیندازم روی زمین. حکایت عشقی بی‌قاف بی‌شین بی‌نقطه مصطفی مستور
وقتی کمی دیگر به بینایی چشم‌های پیرزن فکرکردم باز آن فکر قدیمی آمد سراغم؛ این که هیچ نداشتن از کم داشتن بهتر است. وقتی کسی چیزی ندارد، آن را ندارد دیگر، اما وقتی کمی از آن را داشته‌باشد ظاهرا چیزی دارد اما در واقع ندارد. یعنی فکر می‌کند دارد اما ندارد. این بدتر از نداشتن است. وقتی کسی نمی‌بیند، نمی‌بیند دیگر، اما وقتی کمی می‌بیند باز هم نمی‌بیند، گرچه فکر می‌کند که دارد می‌بیند. به علاوه، کسی که کمی می‌بیند می‌تواند بفهمد دیدن چه قدر خوب‌است و همین فهمیدن او را کلافه می‌کند. اما کسی که مطلقا نمی‌بیند نمی‌تواند بفهمد دیدن یعنی چه. از این نظر اصلا کلافه‌نیست، یا حداقل کم‌تر کلافه‌است. کسی که اصل نمی‌شنود هزار بار آسوده‌تر است از کسی که کمی می‌شنود. کسی که هیچ نمی‌داند یا کسی که خیلی می‌داند، خوشبخت‌تر است از کسی که کمی می‌داند. یعنی من این‌طور فکر می‌کنم. 3 گزارش کوتاه درباره نوید و نگار مصطفی مستور
پیرزن‌ها و پیرمردها برای من عجیب‌ترین موجودات‌اند. شاید به این دلیل که ترکیبی هستند از مرگ و زندگی: بیش‌تر از همه به مرگ نزدیک‌اند و در همان حال اغلب بیش‌تر از همه در زندگی تکثیر شده‌اند؛ در خواهرها، برادرها، فرزندها، نوه‌ها، عروس‌ها، دامادها، دوست‌ها، همسایه‌ها، خانه‌ها، کوچه‌ها، شهرها. فروشگاه‌ها. روزها، شب‌ها. 3 گزارش کوتاه درباره نوید و نگار مصطفی مستور
«سیاستِ ما باید در خدمتِ مردم باشد. این هدف و مبنای ماست.» بعد از گفتنِ این جمله، آقا در جایی دیگر عینِ این عبارت را به کار برد: «مسوولان نوکر ِمردم‌اند. در نظام‌های طاغوتی مردم دارای حقِ حقیقی نیستند حال آن که در نظامِ اسلام مردم صاحبِ حکوت‌اند. همه چیز متعلق به مردم است. همه‌ی حق مالِ مردم است. این سیاستِ ماست.» گاهی اوقات این تغییر عبارات لازم است. امروز معنای «خادم» انگار دست‌خوشِ تغییر و تحولِ زبانی شده است. یعنی وقتی مسوولی می‌گوید: «من خادمِ مردم هستم!» ما در معنای خادم - که طبیعتا باید رابطه‌ای دال و مدلولی داشته باشد با عملِ آن مسوول - شک می‌کنیم و «من خادمِ مردم هستم» را معادل می‌گیریم با «من مسوولِ مردم هستم.» این تغییر عبارت هرازگاهی برای عبارتِ دست‌مالی شده لازم است. داستان سیستان (10 روز با ره‌بر) رضا امیرخانی
شاید تخریبِ محله کاری درشت باشد و درست نباشد، اما خود ما نیز گاهی اوقات، خاصه وقتی لافِ در غربت زده باشیم، از رودررو شدن با گذشته‌ی خود هراسان می‌شویم. این امری طبیعی است. هر چه‌قدر بیش‌تر از گذشته‌ی خود فاصله گرفته باشی، بیش‌تر از رودررو شدنِ با آن خواهی ترسید… مگر آن که ادا درنیاورده باشی، بی تصنع زیسته باشی و هنوز نیز همان‌گونه باشی که بودی… و این از خواصِ مومن است. داستان سیستان (10 روز با ره‌بر) رضا امیرخانی
حالا می‌فهمم که مردم چرا محبتِ کسی را در دل جای می‌دهند. مردم نه فریفته‌ی قدرت می‌شوند و نه گرفتار ِ هیبت. محبت از دروازه‌های بزرگِ قدرت، دل را فتح نمی‌کند، بل از پنجره‌های کوچکِ ضریح ِخدمت متواضعانه گذر می‌کند، مانند ِ هرمِ گرما که سیاهِ زمستان از زیر ِ کرسی ِمادربزرگ بیرون می‌زند… داستان سیستان (10 روز با ره‌بر) رضا امیرخانی
درواقع من سال‌ها بود به این نتیجه رسیده‌بودم که اگر از زندگی چیز زیادی بخواهم زندگی هم از من چیزهایی خواهد خواست که خیلی خوب می‌دانستم نمی‌توانم از عهده‌شان بربیایم. با زندگی‌ام رفتار مسالمت‌آمیزی داشتم. به او فشار نمی‌آوردم تا مجبور نباشم فشار او را تحمل کنم. من به طورکلی اهل جنگیدن نیستم. با هیچ‌کس و هیچ‌چیز. 3 گزارش کوتاه درباره نوید و نگار مصطفی مستور
به او گفته‌بودم بچه نمی‌خواهم چون از داشتنش وحشت دارم. از این که موجودی را از جایی که نمی‌دانم کجا است پرت کنم به زندگی اما سرنوشت خودش و نسلی که احتمالا تا صدها سال بعد از او ادامه پیدا خواهدکرد، ربطی به من نداشته‌باشد، می‌ترسیدم. هنوز هم می‌ترسم. شاید فکر احمقانه‌ای باشد اما خودم را مسئول همه‌ی مصائبی می‌دانم که ممکن است بعدها بر سر موجودی بیاید که من، و تنها من، به هر دلیل تصمیم گرفته بودم به دنیا بیاید. 3 گزارش کوتاه درباره نوید و نگار مصطفی مستور
به‌ش می‌گم: «خدای من، اصلا نفهمیدم امسال چطور گذشت.»
به‌م جواب می‌ده: «من پارسال‌رو هم نفهمیدم چطور گذشت.»
-من هم همین‌طور.
-درست مثل سال‌های قبل‌ترش. اصلا من هیچی‌رو نمی‌فهمم چطور می‌گذره، به‌جز حیوون‌هایی که سرشون‌رو می‌بریم.
بورچ تو افکارش غرق شده، دیگه به حرف‌هام گوش نمی‌ده. می‌گم: «می‌دونی، شاید همین‌جوری بهتره. به هرحال چیز زیادی از دست نمی‌دیم. نمی‌ارزه کندتر از این هم بگذره.»
منگی ژوئل اگلوف
وقتی عاشق بودم، همه‌چی فرق می‌کرد. چیزهارو این‌جوری نمی‌دیدم. همین آدم نبودم. اغلب به خودم می‌گفتم «شغل خوبی داری» ، هر روز صبح موقع رفتن، مادربزرگ‌رو با محبت می‌بوسیدم و واقعا فکر می‌کردم اینجا جای قشنگی‌یه، یه جای ساکت و دوست‌داشتنی واسه زندگی. منگی ژوئل اگلوف