بریده‌هایی از رمان جاناتان مرغ دریایی

نوشته ریچارد باخ

اوه، فلج ، البته که نمی‌توان به نفرت و شر عشق ورزید، باید تمرین کرد تا مرغ دریایی حقیقی را دید، نیکی درون هر یک از آنان را، و آنگاه به آنان کمک کرد تا این نیکی را درون خود ببیند، منظور من از عشق همین است ، وقتی به راستی آن را درک کنی، جالب است. جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
صبح یک روز فلیچر پس از تمرین پیشرفته ی سرعت به جاناتان گفت: در فوج شایعه شده که اگر تو فرزند مرغ کبیر نیستی ، پس هزار سال از زمان خود پیشی…
جاناتان آهی کشید و اندیشید: بهای کج فهمی! از دیدگاه آنان یا شیطانی یا خدا.
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
صدایی دیگر بلند شد: چطور انتظار داری مثل تو پرواز کنیم ، تو برگزیده ای و دارای موهبتی ، تو الهی هستی ، فراتر از همه مرغان.
-به فلیچر نگاه کنید! لاول! چارلز رولاند! همه ی آنها هم برگزیده ، الهی و دارای موهبتند؟ آن‌ها برتر از شما نیستند ، برتر از من نیز ، تنها تفاوت این است که آن‌ها شروع کردند به درک هستی راستینشان و آن را تمرین کردند…
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
او از چیزهای بسیار ساده می‌گفت ، اینکه هر پرنده ای حق دارد پرواز کند ، که آزادی سرشت طبیعی اوست و باید هرچه را مانع این آزادی است کنار گذاشت ، اداب و رسوم ، خرافات یا هر محدودیتی…
صدایی از میان جمعیت آمد: کنار گذاشت؟حتی اگر قانون فوج [گروه] باشد؟
جاناتان پاسخ داد: تنها قانون حقیقی آن است که به آزادی رهنمون شود ، هیچ قانون دیگری وجود ندارد…
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
اما… اما تو متوجه نیستی، بالم ، نمی‌توانم بالم را حرکت دهم.
-مینارد ، مرغ دریایی ، تو آزادی تا خودت باشی. خویشتن راستینت، اینجا و اکنون. هیچ چیز نمی‌تواند سد راه تو باشد ، این قانون مرغ کبیر است ، قانونی که حاکم است. می‌گویی می‌توانم پرواز کنم؟
-می گویم آزادی…
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
جاناتان غروب‌ها در ساحل می‌گفت: هر کدام از ما حقیقت انگاره ای از یک مرغ فرزانه ایم ، انگاره ای نامحدود از آزادی ؛ و پرواز درست و دقیق گامی است به سوی تجلی بخشیدن به ماهیت حقیق مان. باید هرچه را موجب محدودیت مان است ، کنار بگذاریم. علت همه ی این تمرین‌ها تمرین سرعت زیاد ، سرعت کم ، و حرکات موزون دشوار همین است… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
پرواز که تنها از اینجا به آنجا پریدن نیست ، این که از پشه‌ها هم بر می‌آید! فقط یک چرخ کوچک-آن هم برای تفریح - دور مرغ ارشد زدم و حالا تبعیدی ام! کورند؟نمی بینند؟تصورش را ندارند که چه شکوهی در پرواز نهفته است؟اهمیت نمیدهم چطور فکر می‌کنند. نشانشان می‌دهم پرواز چیست! اگر چیزی که می‌خواهند این است ، پس یاغی تمام عیار می‌شوم. کاری می‌کنم که چنان افسوس بخورند… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
جان ، تو خودت زمانی تبعیدی بودی ، چرا تصور می‌کنی شایو یکی از آن مرغ‌ها حالا له حرف هایت گوش بدهد؟این ضرب المثل را شنیده ای که «مرغی که بالاتر می‌رود ، دورتر را خواهد دید» ، و می‌دانی که حقیقت است. آن مرغانی که تو از میانشان آمده ای ، روی زمین مانده اند و بر سر هم فریاد می‌کشند و با هم جدال می‌کنند ، هزار فرسنگ از بهشت دورند و تو می‌گویی که می‌خواهی از همان جا که هستند ، بهشت را نشانشان بدهی! جان ، آن‌ها حتی تا نوک بالهای خودشان را هم نمی‌بینند! همین جا بمان و به مرغان تازه وارد کمک کن. آن هایی که آن قدر اوج گرفته اند تا مفهوم حرف‌های تو را درک کنند… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
عجیب است ، مرغانی که کمال را به خاطر سفر حقیر می‌شمارند ، به [خاطر] کندی نیز به جایی نمی‌رسند ، اما آنانی که سفر را به خاطر کمال کنار می‌گذارند ، یکباره به همه جا می‌رسند. به خاطر داشته باش جاناتان ، بهشت مکان یا زمان نیست ، زیرا مکان و زمان بسیار بی معنی است… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
جاناتان ، درست در لحظه ای که به سرعت کامل برسی ، به بهشت دست یافته ای ؛ و سرعت کامل ، پروتز با سرعت هزار کیلومتر یا میلیون کیلومتر در ساعت نیست ، یا حتی پرواز با سرعت نور ، زیرا هر عددی محدود است ، و تکامل حد و مرزی ندارد ، پسرم ، سرعت کامل یعنی آنجا بودن…
چیانگ یکباره به شکلی غیرمنتظره ناپدید شد و بیست متر آن طرف‌تر کنار آب ظاهر شد ، این کار در یک لحظه رخ داد و بعد دوباره ناپدید شد و در یک میلیونیم ثانیه کنار جاناتان قرار گرفت. گفت: تقریبا یک جور تفریح است…
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
… چیانگ ، این جهان اصلا بهشت نیست ، مگر نه؟
مرغ فرزانه زیر نور ماه لبخند زد و گفت: باز هم در حال آموختن چیزهای تازه ای جاناتان؟… خوب ، از این پس چه خواهد شد؟ به کجا می‌رویم؟ آیا جایی به نام بهشت وجود دارد؟
نه جاناتان ، چنین جایی وجود ندارد ، بهشت مکان نیست ، زمان نیست ، بهشت رسیدن به کمال است…
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
در اینجا نیز به همان اندازه ی زندگی پیشینش ، چیزهایی در مورد پرواز برای آموختن وجود دارد. با این تفاوت که مرغانی وجود داشتند که با او همفکر بودند ، برای هر یک از انان ، مهمترین چیز در زندگی رسیدن و لمس کمال مطلوب بود که بیشتر از هر چیز عاشق آن بوددو این کمال مطلوب همانا پرواز بود… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
اندیشید: پس بهشت این است…
دیدگاه‌های نو ، اندیشه‌های نو و پرسش‌های نو در سر داشت: چرا تعداد مرغان این قدر کم است؟بهشت باید پر از مرغان باشد! وچرا من یکباره این قدر خسته شده ام؟ در بهشت مرغان نباید خسته یا خواب آلود باشند! …
این [ها] را کجا شنیده بود؟…
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
جاناتان باقی روزهای زندگی اش را در تنهایی سپری کرد. اما آن سوی صخره‌های دوردست نیز پرواز کرد ، اندوه او تنها به خاطر این هم بود که مرغان دیگر نخواسته بودند پرواز شکوهمندی را که انتظارشان را می‌کشید ، باور کنند. نخواسته بودند چشمان خود را بگشایند و حقیقت را ببیند… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
اما جاناتان به سخن در آمد و گفت: بی مسئولیتی ؟برادران من! …
فریاد برآورد: چه کسی مسئول‌تر از آن مرغ دریایی که به دنبال مفهوم و هدف عالی زندگی است و آن را یافته؟ هزاران سال است که در تکاپوی یافتن کله ماهی بوره ایم. ولی حالا دلیلی برای زندگی ، برای آموختن ، برای کشف و برای آزاد بودن داریم! به من تنها یک فرصت دیگر بدهید ، اجازه بدهید آنچه یافته ام به شما نشان دهم…
اما گروه مرغان همچون سنگ شده بودند.
همه یک صدا گفتند: برادری مان از هم گسسته است…
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
اگر مرغان ماجرای پیروزی غیر منتظره ی او را بشنوند ، سرشار از وجد و سرور می‌شوند. حال ، چه بسیار چیزها که پیش روی زندگی وجود دارد! به جای این تقلاهای کسالت بار دور و اطراف قایق ماهیگیری ، حال دلیلی برای زیستن هست! حال میتوانیم به فراسوی جهالت گام بگذاریم. می‌توانیم خود را موجوداتی هوشمند ، با مهارت و برتر ببینیم! می‌توانیم پرواز را بیاموزیم… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
عهد و پیمانی که همین چند لحظه پیش با خود بسته بود ، همه از یاد رفت و همراه باد به دوردست‌ها رسی ، اما از پیمان شکنی خود پروایی نداشت ، این پیمان فقط به درد مرغانی می‌خورد که عادی بودن را پذیرفته اند. کسی که به اوج آموخته هایش می‌رسد ، نیازی به این عهد و پیمان‌ها ندارد… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
پدر با مهربانی گفت: ببین جاناتان ، زمستان نزدیک است ، قایق‌ها کم می‌شوند و ماهی‌ها به عمق آب می‌روند. اگر لازم است چیزی یاد بگیری ، درباره غذا و راه‌های به دست آوردن آن یاد بگیر. بدان که پرواز بسیار خوب است ، اما فراموش نکن پرواز برای سیر کردن شکم است… جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
چه کسی مسئول‌تر از مرغی است که به مفهوم هدف عالی‌تر زندگی پی برده و در جست و جوی آن است. برای هزاران سال در تکاپوی یافتن کله ی ماهی بوده ایم. ولی اکنون دلیلی برای زیستن داریم. زیستن بخاطر آموختن، بخاطر اکتشاف و بخاطر رهایی! فرصتی دیگر به من بدهید و بگذارید آنچه را که دریافته ام به شما نشان بدهم.
/ از ترجمه ی لادن جهانسوز
جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ
ببین جاناتان، زمستان دور نیست، کرجی‌ها کم می‌شوند، و ماهیان شناور در سطح به ژرفا سفر می‌کنند. اگر می‌باید چیزی فراگیری درباره ی غذا بیاموز و این که چگونه آن را بدست آوری. بدان که پرداختن به پرواز بسیار خوب است، اما برای تو خوراک نمی‌شود. فراموش نکن که دلیل پرواز غذا خوردن است. / از ترجمه ی لادن جهانسوز جاناتان مرغ دریایی ریچارد باخ