میراث مکتوب بشر حکایت از آن دارد که چرایی و چگونگی آفرینش جهان هستی برای ما نوع بشر همواره رازآلود و حیرتآفرین بوده است. هرچند تلاش دانشمندان علوم مختلف از یک سو و فعالیتهای فکری فلاسفه و حکمای الهی از سوی دیگر، موجب رفع بسیاری از ابهامات و حل بسیاری از مسائل جهان شده است، با رشد و تکامل ذهنیت بشر بر وسعت و پیچیدگی نادانستهها و ابهامات هم افزوده شده است. در این قسمت از مجموعه تلویزیونی «معرفت» طی 13 گفتوگوی شیرین و روان فلسفی با استاد دینانی، به سیاق رشته حکمی مباحث ایشان، تلاش حکمای مسلمان برای کشف حقیقت هستی و رسیدن به برداشتی منطقی و حتیالامکان قانعکننده از معنای حیات دنبال شده است. حکمای ما ناگزیر برای ورود به بحث در ماهیت هستی در پی اصول بدیهی بودهاند. حکیم ملاصدرا «وجود» را اصل بدیهی در نظر گرفته، شیخ سهروردی «نور» و سلسله عرفا «تجلی» را. بنابراین، چگونگی نیل از هر یک از این اصول بدیهی به حقیقت وجود و مباحث وجودشناسی، و استقرار نظام منسجمی از مفاهیم فلسفی، و نیز چگونگی رابطه هستی با خداوند مود مداقه قرار می گیرد.