این کتاب جستجویی است برای یافتن رد پای داستان کوتاه در متون کهن ادبیات ایرانی ـ اسلامی؛ محمدعلی سپانلو، شاعر سرشانس ما، با گشت و گذار در چنین متونی 111 قطعه داستانی زیبا را انتخاب کرده که خوانندگان میتوانند از رهگذر آن هم با سبک قصهگویی در ادبیات کهن ایرانی ـ اسلامی آشنا شوند و هم لحظاتی متفاوت را با "قصه قدیم" تمدنشان بگذرانند که آنها را با نگاه دیگری بخوانند. تمام این قصهها از کتب قصه منثور ما انتخاب شده؛ دیدگاه تاریخی ایرانی به نثر شامل بر این بوده که نثر بیشتر برای انتقال اطلاعات صرف به کار میرود و از این رو این قصههای برگزیده وجه تاریخی بیشتری دارند و از آرایهها و پیراهههای شعر و نظم دور هستند. همین باعث میشود این قصهها بیشتر به سبک قصهگویی مدرن نزدیک شوند. سپانلو در قصه قدیم کتابهایی چون مروجالذهب، روضهالصفا، تاریخ عضدی، مطلعالسعدین، فرج بعد از شدت، تاریخ طبری، لطایفالطوایف، تاریخ جهانگشای جوینی، و جز آن را منابع خود قرار داده است. بسیاری از این قصهها تاریخی هستند و خواننده را به این نتیجه میرساند که انگار تاریخنویسی ایرانی ـ اسلامی بیان تاریخ به شکل قصههای کوتاه بوده. سپانلو معتقد است اسلوب نگارش قصههای تاریخی ما میتواند "به درجات گوناگون... عصای دست قصهنویسان متجدد ما هم باشند. شاید با این ذهنیت، داستاننویس ما بتواند عناصر بومی و ملی بیشتری بر صورتهای اقتباس شده از ادبیات داستانی غرب آمده بیفزاید." مخاطبان این کتاب هم علاقهمندان ادبیات ایرانی ـ اسلامی قدیمند، هم نویسندگانی که دغدغه بومیتر نوشتن دارند، کسانی که شاید نتوانند این تعداد از کتب قدیمی را بخوانند و این جا گزیدهای را مطالعه خواهند کرد و هم کسانی که میخواهند مختصری با سابقه و تغییرات نثر فارسی آشنا شوند. قصه قدیم محصول چهل سال همنشینی محمدعلی سپانلو با ادبیات داستانی قدیم و تواریخ فارسی و عربی است. به لطف سلیقه او به داستانهای واقعگرا علاقه دارد قصهها در عین هیجانانگیز بودن در فضایی باورپذیر جریان دارند. قصه قدیم گنجینهای است که در کتابخانه هر ایرانی جای خالیاش حس خواهد شد.