چشمهای سنگی و داستانهای دیگر از نویسندگان اروپای شرقی 1 (2 جلدی)
بلغارستان و چک - اسلواکی، دو کشوری که داستانهای کوتاهی از نویسندگان‌شان در نخستین بخش مجموعه حاضر آمده، دارای خاستگاه‌های متفاوت‌اند؛ یکی خطه‌ای یکپارچه و بالنده به گذشته خود، گاه دارای چنان قدرتی که فرمانروایش عنوان تزار می‌گیرد و صربستان جنگاور را مطیع و منقاد می‌کند، و گاه دست‌نشانده همین هماورد شکست‌خورده می‌شود، و دیگری، یادگار دولت درخور توجه بوهم، سرنوشت‌های مشابه می‌یابند: برای سده‌ها گرفتار بندهای همسایه‌هایی مقتدر و حریص می‌شوند و مدتی بعد دو ایدئولوژی بسیار متضاد گرفتارشان می‌کند. نویسندگان‌شان از این شرایط تاثیر می‌پذیرند و گاه با بیانی غمبار و زمانی با طنز، به توصیف روحیه و واکنش مردمان دیارشان می‌پردازند: زنی که برای خنک کردن مسلسل‌ها سطل سطل از جایی دور آب می‌آورد، و پیرزنی که نوه بی‌مادرش را با خطر نابودی روبرو می‌کند تا پارتیزانی را برهاند، و دانش‌آموزانی که به سبب ابراز شادی در نابودی بیگانه اشغالگر، در برابر جوخه اعدام قرار می‌گیرند، و معلمی تا آن رمان نه چندان مطرح، که با تجلیل از اینان، احترام دیگر شاگردانش را جلب می‌کند و سرانجام، نویسنده‌ای که دو جناح مخالف هم، در یک زمان او را به حلق‌آویز شدن تهدید می‌کنند و...
