رمان خارجی
جاودانگی نوابغ، مانند یوهان ولفگانگ فون گوته، آن است که آثار، افکار و نظرات‌شان مرزهای مکانی و زمانی را در می‌نوردد و اعتباری همگانی و همیشگی به خود می‌گیرد. تفنن و سرگرمی‌های مهاجران آلمانی نمونه‌ای از چنین آثاری است. گوته در این اثر، دلآزردگی شدید خود از منازعات پر‌آشوب سیاسی مخل آرامش و آسایش انسان‌ها و نیز راه‌های برون‌رفت از آن را به گونه‌ای تصویر کرده که گویی دوران پر تلاطم امروز خودمان است. جان کلام نویسنده در این اثر، ضرورت پرورش روحیه تسامح، حسن معاشرت و نیز کشف قدرت قصه‌گویی است که در قالب چند داستان جذاب و عبرت‌انگیز بیان شده است.
فاوست
در اتاقی تاریک و نم گرفته، استادی که مدارج علم را پیموده اما به شادمانی درونی نرسیده است بی‌قرار در پی دست یافتن به آرامش است و چون آن را در یک چهارچوب دانش زمینی نیافته است روح خود را به شیطان، نیروی تاریک هستی، عرضه می‌کند. فاوست با عصیان بی‌مانند خود، انسان را با پرسشی پیچیده و مبهم رو‌برو ...
